W przejściu Bramy Valdickiej znajdują się dwie płyty pamiątkowe, które w pewien sposób dokumentują rozwój świadomości historycznej miasta Jiczyn. Pierwsza, metalowa płyta, została wykonana w fabryce Knotka według projektu Anastasiusa Papáčka, profesora szkoły realnej w Jiczynie, i odsłonięta 28 września 1902 roku - „Na památku 600. výročí povýšení Jičína na město 1302–1902“ („Na pamiątkę 600. rocznicy nadania Jiczynowi praw miejskich 1302-1902”). Druga płyta, wyciosana w piaskowcu przez Vladimíra Šveca, kamieniarza z Valdic, powstała w 1993 roku - „Na paměť 700. výr. Jičína 1293–1993“ („Na pamiątkę 700. rocznicy Jiczyna 1293-1993”).
Brama Valdicka została zbudowana w latach 1568-1578 za panowania Trčków z Lípy jako jedna z trzech bram nowej murowanej fortyfikacji, która zastąpiła dotychczasowe kamienne mury. Pierwotna dwukondygnacyjna wieża z okrągłą klatką schodową została podwyższona o trzecie piętro po pożarze w 1589 roku i o czwarte piętro z galerią w 1769 roku. Swój obecny kształt uzyskała w 1840 roku dzięki przebudowie przeprowadzonej przez budowniczego Josefa Opolzera, który zlecił budowę drewnianej galerii i wysokiego namiotowego dachu. Dziś Brama Valdicka jest integralnym elementem codziennego życia mieszkańców, którzy przechodzą przez nią z placu Žižkovo náměstí na rynek Valdštejnovo náměstí i z powrotem. Jednak niewielu z nich zatrzymuje się w tym ruchliwym miejscu, aby zwrócić uwagę na dwie płyty pamiątkowe umieszczone na ścianach po lewej i prawej stronie przejścia.
Płyty pamiątkowe można postrzegać jako wyraz pragnienia mieszkańców miasta, aby uchwycić kluczowe momenty w ich historii i wzmocnić ich tożsamość w szerszym wymiarze historii. Pierwsza płyta, stworzona na początku XX wieku, odzwierciedla ówczesne wysiłki odrodzeniowe mające na celu wzmocnienie dumy narodowej i poszukiwanie ciągłości czeskiej kultury. Druga płyta, wykonana prawie sto lat później, przypomina o potrzebie postrzegania historii miasta w kontekście zmian społecznych po aksamitnej rewolucji. Obie płyty razem pokazują dynamiczny związek Jiczyna z jego przeszłością – są nie tylko upamiętnieniem ważnych wydarzeń, ale także jako zaproszeniem do głębszej refleksji nad znaczeniem historycznej spuścizny. Krytyczna historiografia może pomóc nam zrozumieć nie tylko ważne momenty historyczne, ale także powody, dla których przypominamy sobie przeszłość i jak wpływa ona na naszą współczesną tożsamość.
(GA)
- František Kaska, Historie jičínských soch , Jičín 1937